فراتاریخ‌نگاری در درام ایرانی

پدیدآورنده/گان کتاب

فرشته نوبخت

خانم فرشته (پایدار) نوبخت، اواخر آبانِ سال 1354 در تهران به دنیا آمد. در کودکی به واسطه‌ی تلخیص‌های مهدی آذریزدی با داستان‌هایِ کهنِ فارسی آشنا و به ادبیات و به ویژه نمایش علاقه‌مند شد. در چهارده‌سالگی، بر اساسِ داستانی از کلیله دمنه به نام «موش و گربه» نمایشنامه کوتاهی نوشت که توسط هم‌کلاسی‌هایش در مدرسه‌ی راهنماییِ توحید، اجرا شد. این داستان، بخشی از کتاب درسیِ ادبیات بود. دبیرستان را به اصرار خانواده در رشته‌ی تجربی گذراند و با کارنامه‌ای مقبول وارد دانشکده‌ی پرستاریِ دانشگاه علوم‌پزشکی ایران شد. در فاصله‌ی سال‌های تحصیل در دانشکده‌ی پرستاری و سپس اشتغال به کار، از ادبیات، سینما و تئاتر فاصله نگرفت و سال‌های دهه‌ی هشتاد را در کارگاه‌های داستان‌نویسی محمد بهارلو به آموختنِ اصول داستان‌نویسی و نقد داستان گذراند. همچنین، همکاری با تحریریه‌ی برخی از نشریاتِ ادبی، از جمله گلستانه، رودکی و روزنامه‌ی اعتمادملی را آغاز نمود. اولین کتابِ او مجموعه‌ای از داستان‌های کوتاه بود و بلافاصله اولین رمانش را پس از گذراندن دوره‌ی رمان‌نویسی در موسسه‌ی فرهنگی شهرکتاب بهشتی، منتشر کرد. نوبخت، در ادامه وارد دانشکده‌ی هنرِ دانشگاه تربیت مدرس شد و تحصیلات خود را در رشته‌ی ادبیات نمایشی ادامه داد. در این فاصله اقدام به برگزاری چند دوره کارگاه مقدماتی و پیشرفته‌ی داستان‌نویسی در موسسه‌ی فرهنگی خانه‌ی هنر دیوار نمود. او اکنون، مشغول به تحصیل در مقطعِ دکتریِ رشته‌ی پژوهش هنر در دانشگاهِ آزاد اسلامی است.

آثار:

• فراتاریخ‌نگاری در درام ایرانی: پژوهشی دربارۀ مناسبات تاریخ، روایت و ادبیات نمایشی در ایران. (همراه با محمدجعفر یوسفیان کناری). تهران: نشر لوگوس (1401).
• دره‌ی انجیر، رمان. تهران: نشر پیدایش (1401).
• کتابِ کوچک، جستارهایی درباره‌ی نوشتن. تهران: نشر لوگوس (1400).
• ارابه‌ی خورشید، رمان. تهران: نشر کُراسه (1400).
• لاله‌رخ، نمایشنامه. تهران: نشر داستان (1399).
• پل هوایی، فیلم‌نامه. تهران: نشر داستان (1399).
• کمی مایل به سرخ، رمان. تهران نشر چشمه (1397).
• زمستان فصل مردن نیست، رمان. تهران: نشر کوله‌پشتی (1395).
• از همان راهی که آمدی برگرد. رمان. تهران: نشر چشمه (1393).
• سیب‌ترش، رمان. تهران: نشر چشمه (1391).
• کلاغ، مجموعه‌داستان. تهران: نشر چشمه (1390).
• مرغ‌عشق‌های همسایه‌ی روبرویی: مجموعه‌داستان. تهران: نشر افراز (1388).

محمدجعفر یوسفیان کناری

دکتر محمدجعفر یوسفیان کناری، استاد سرآمد آموزشی دانشگاه تربیت مدرس و دانشیار گروه ادبیات نمایشی در دانشکدۀ هنر و معماری و از اعضای هیئت مؤسسانِ انجمن علمی هنرهای نمایشی در سال 1399 است. زمینۀ اصلی مطالعات ایشان «اقتباس و دراماتورژی ادبی» است و از سال 2007 تا کنون، عضو کارگروه تئاتر خاورمیانه – فدراسیون تخصصی پژوهشگران تئاتر- به‌ شمار رفته و با پشتیبانی‌های این کارگروه مقالات و سخنرانی‌هایی از سال 2012 تا 2020 در مجامع بین‌المللی ارائه داده‌اند. از جمله پژوهش‌های ایشان دربارۀ سیر تکوین تعزیه، نمایش بومی در ایران که با همکاری ماروین کارلسون در سال 2016 در نشریۀ Arab Stage دانشگاه نیویورک به چاپ رسید. ایشان همچنین کتاب‌ها و مقالات تخصصی متعددی را به فارسی تألیف یا ترجمه نموده‌اند. برخی از کتاب‌های ایشان  عبارتند از:

• فراتاریخنگاری در درام ایرانی. فرشته پایدار نوبخت و محمدجعفر یوسفیان کناری. تهران: نشر لوگوس (1401).
• دراماتورژی و اجرا. سیت برنت و کتی ترنر. ترجمۀ محمدجعفر یوسفیان کناری و پرستو محبی. تهران: نشر افراز (1390).
• فیلموسوفی: مطالعه فیلم به مثابه اندیشگی. دانیل فرمپین. ترجمۀ محمدجعفر یوسفیان کناری. مشهد: نشر جهاد دانشگاهی (1383).