تحفه الکمال
ترجمۀ فارسی رسالۀ «الأصل الأصیلِ» ملارجبعلی تبریزی به همراه اضافات
کتاب تحفة الکمال در واقع ترجمۀ فارسی رسالۀ عربی الأصل الأصیل یا الأصول الآصفیة نوشتۀ ملارجبعلی تبریزی (ف ۱۰۸۰) همراه با اضافاتِ مترجم است. علاوه بر این، رسالۀ «اثبات واجبِ» تبریزی نیز در انتهای کتاب به‌عنوان فصلی از کتاب افزوده شده است. کتاب تحفة الکمال را یکی از شاگردان ملارجبعلی تبریزی به نام ملاحسن به انجام رسانده است. وی در پاره‌ای از موارد توضیحاتی نیز به متن افزوده است. ملاحسن در سه جای کتاب از استادش، ملارجبعلی تبریزی، نام برده است. ملاحسن در مقدمۀ کتاب تصریح کرده است که این کتاب را به دستور یکی از شاهان یا شاهزادگان صفوی نوشته و او را با القاب و اوصاف باشکوه ستوده است، ولی ـ شاید به سبب شهرت آن فرد ـ از او نام نبرده است. عنوانِ «تحفة الکمال» نیز پیشنهاد همان شاه یا شاهزاده بوده است. ملاحسن به شیوۀ مترجمان کهن تنها به ترجمۀ متن بسنده نکرده، بلکه ترجمۀ خود را با افزوده‌ها و اضافاتی همراه کرده است. محتوای این افزوده‌ها گاه کلامی و بیشتر صوفیانه است و نشان می‌دهد که نویسنده به عقاید صوفیه و عارفان کاملاً پایبند بوده است. مؤلف کتاب تنها یک جا از خود با عنوان «ملاحسن» نام برده و هیچ توضیح دیگری نداده است. مصححان تلاش کردند که هویت این ملاحسن را ـ هم بر اساس قرائنی که در متن کتاب وجود دارد و هم بر اساس شواهد بیرونی ـ آشکار کنند و احتمال می‌دهند که وی «ملاحسن لُنبانی گیلانی» فیلسوف و صوفی بزرگ عصر صفوی باشد. او اهل لاهیجان بود و به همراه فرزندش ملاحسین لُنبانی (ف ۱۱۲۹) شارح صحیفۀ سجادیه به اصفهان مهاجرت کرد و در محلۀ لُنبان سکونت گزید و به همین سبب خودش و پسرش به «لُنبانی» شهرت پیدا کردند. ملاحسن در جامع کبیر عباسی فلسفه و حکمت تدریس می‌کرد و در اواخر عمرش دچار اختلال دِماغ شد و با همین بیماری در روز شانزدهم صفر سال ۱۰۹۴ / یازدهم فوریه ۱۶۸۳ از دنیا رفت و در تکیۀ میرزا باقر چهارسویی (صاحب روضات) در آرامگاه تخت‌فولاد به خاک سپرده شد. کتاب تحفة الکمال بر اساس تنها نسخۀ خطی موجود که متعلق به کتابخانۀ مرحوم علی‌محمد وزیری در یزد است، تصحیح شده است.
۱,۷۰۰,۰۰۰ ریال
ویژگی‌های کتاب
| چاپ اول | 1403 |
|---|---|
| قطع | رقعی |
| جلد | شومیز |
| تعداد صفحات | 158 |
| شابک | 9786225613379 |
پدیدآورنده/گان کتاب
محمد سوری
دکتر محمد سوری در سال ۱۳۵۲ در شهر تویسركان به دنیا آمد و دو سال بعد به همراه خانواده در قم ساكن شد. پس از دورۀ راهنمایی به حوزۀ علمیه قم وارد شد و در مدرسه‌های رسالت و معصومیه دروس سطح را به پایان رساند و سپس چند سال در درس خارج شركت كرد. در كنار دروس حوزوی، در مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی كارشناسی الهیات و معارف اسلامی (۱۳۷۹) و کارشناسی‌ارشد دین‌شناسی (۱۳۸۵) را به پایان رساند. عنوان پایان‌نامۀ او در دورۀ کارشناسی‌ارشد «ولایت از دیدگاه حكیم ترمذی بود». سپس در مركز تربیت‌مدرس دانشگاه قم موفق به اخذ دكتری در رشتۀ كلام شد (۱۳۹۲). عنوان رسالۀ او در دورۀ دكتری «تصویر امامان شیعه در متون زهد و تصوف نخستین» بود كه در سال ۱۴۰۱ با تغییراتی از سوی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم منتشر شد. راهنمای هر دو رسالۀ کارشناسی‌ارشد و دكتری او استاد دكتر نصرالله پورجوادی بود. او از سال ۱۳۸۳ مطالعات مربوط به تاریخ تصوف و عرفان و رابطۀ تصوف و تشیع و نیز پژوهش در خصوص نسخه‌های خطی عرفانی را زیر نظر دكتر نصرالله پورجوادی آغاز كرد كه بخشی از ثمرات این مطالعات تاكنون در قالب چندین كتاب و مقاله منتشر شده است. همچنین از سال ۱۳۸۸ به‌عنوان عضو هیئت‌علمی گروه فلسفه به پژوهشكدۀ فلسفه و كلام اسلامی (در پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی) پیوست. وی از آذر ۱۳۹۵ تا مهر ۱۳۹۹ مدیرگروه فلسفه و پس از آن تا امروز رئیس پژوهشكدۀ فلسفه و كلام اسلامی بوده است. کتاب‌های زیر توسط وی منتشر شده است:
- تحفة الکمال: ترجمۀ فارسی رسالۀ «الأصل الأصیلِ» ملارجبعلی تبریزی به همراه اضافات. مقدمه و تصحیح: محمد سوری - مهدی عسگری. تهران: نشر لوگوس، ۱۴۰۳.
- تصویر امامان شیعه در متون زهد و تصوف نخستین، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۴۰۰.
- روضة المریدین، ابن‌یزدانیار همدانی (ف ۴۷۲ ق)، تصحیح محمد سوری و نصرﷲ پورجوادی، تهران، انتشارات فرهنگ معاصر، ۱۴۰۲.
- دو رسالۀ فلسفی ـ عرفانی، محمود بن برهان‌الدین زاهدی، تصحیح: محمد سوری و مهدی عسگری، تهران، مؤسسۀ پژوهشی حكمت و فلسفۀ ایران، ۱۴۰۱.
- علم التصوف، تصحیح نصرالله پورجوادی و محمد سوری، تهران، مؤسسۀ پژوهشی حكمت و فلسفۀ ایران، ۱۳۹۱.
- مجموعه آثار ابوعبدالرحمن سُلَمی نیشابوری، تصحیح نصرالله پورجوادی و محمد سوری، تهران، مؤسسۀ پژوهشی حكمت و فلسفۀ ایران، ۱۳۸۸.
- عقود الدرر فی تحقیق القول بالمهدی المنتظَر، منسوب به احمد زَینی دَحلان (ف ۱۳۰۴ ق)، تصحیح و تحقیق و ترجمۀ فارسی: محمد سوری و مهدی عسگری، قم، انتشارات طه، ۱۴۰۰.
- تحذیر السالك من الوقوع فی المهالك و یلیه الأسرار الجلیة فی جواب الأسئلة الصوفیة، شهاب‌‌الدین احمد بن شعبان غزّی (ف ۹۱۶ ق)، تصحیح: محمد سوری، اَمّان (اردن)، دار الفتح للدراسات والنشر، ۲۰۲۲.
مهدی عسگری
دکتر مهدی عسگری دانشجوی دکتری فلسفه و کلام اسلامی در دانشگاه ادیان است. وی همچنین دانش‌آموخته حوزه علمیه مشهد است. عسگری سابقه تدریس در دانشگاه تهران، دانشگاه ادیان و حوزه را در کارنامه خود دارد. حوزه‌های پژوهش وی فلسفه باستان و نسخه‌های خطی دوره صفویه است. تاکنون از وی نزدیک به سی و پنج مقاله و ده جلد کتاب در زمینه‌های مختلف فلسفی و دینی منتشر شده است.
- آرای فلسفی کلامی ملارجبعلی تبریزی، تهران، موسسه حکمت و فلسفه ایران، در دست انتشار
- تحفة الکمال: ترجمۀ فارسی رسالۀ «الأصل الأصیلِ» ملارجبعلی تبریزی به همراه اضافات. مقدمه و تصحیح: محمد سوری - مهدی عسگری. تهران: نشر لوگوس، ۱۴۰۳.
- دو رساله فلسفی - عرفانی، تهران، مؤسسه حکمت و فلسفه ایران، ۱۴۰۱.
- تصحیح رساله عقود الدرر في تحقیق القول بالمهدي المنتظر، قم، طه، ۱۴۰۰.
- یادداشت‌های تراثی، قم، دفتر عقل، ۱۴۰۲.
- تصحیح کتاب محرق القلوب و الأکباد، عراق، عتبه عباسیه، ۱۴۰۱.
- تصحیح رساله نجاة الألوار، شهرکرد، جهاد دانشگاهی، ۱۴۰۲.
- معاویة بن أبی سفیان، قم، چاپ دوم، طه، ۱۴۰۳.
- رسالة في مناقب علي أبي طالب، قم، امتداد حکمت، ۱۴۰۲.
- أبوهریره (زندگی‌نامه و مرویات)، قم، طه، ۱۴۰۲.
نقد و بررسی‌ها
هنوز بررسی‌ای ثبت نشده است.