در گفتوگو با محمود هادیپور دهشال بررسی شد؛
تلاش برای رسیدن به نظریه جامع «انقلاب اسلامی» / از «فقدان نهادهای اقتصادی» تا رد نظریه «دوقلوهای بازار و مسجد»
آرمان ملی: محمود هادیپور دهشال، بهرغم تحصیل در رشته داروسازی و اشتغال به این حرفه، ابتلا به تالاسمی او را با صنفها و سازمانهای مردمنهاد و مدنی ایران آشنا کرد.
از همین مسیر، به دنیای سیاست و بهویژه جامعهشناسی سیاسی علاقهمند شد و در اولین تلاشش در این وادی کتاب «فرایند: نظریهای برای انقلاب اسلامی ایران» را تألیف کرد. او در عرصه مدیریت و پیشگیری تالاسمی، چهرهای شناختهشده در عرصههای ملی و بینالمللی است و مقالههای متعددی در این حوزه منتشر کرده است. در زمینۀ مدیریت و آموزش پزشکی نیز از ایشان کتابی با عنوان «طراحی دورههای بازآموزی برای شاغلین رشتههای پزشکی» در دسترس است. آنچه در ادامه میخوانید، گفتوگویی پیرامون کتاب «فرایند…» است.
«فرایند: نظریهای برای انقلاب اسلامی ایران» عنوانی تحقیقی، تحلیلی، پژوهشی و حتی روانکاوی از شماست که اخیرا از سوی نشر لوگوس به چاپ رسیده است. ابتدا از لزوم تبیین نظریه جامع برای انقلاب اسلامی ایران و دغدغههای شخصیتان در جهت بررسی همه ابعاد اجتماعی، اقتصادی و سیاسی انقلاب در یک اثر بگویید.
ضمن تشکر از شما برای دقت نظر در طرح این سوال. مسافری را در نظر بگیرید که مایل بود از نقطه A به نقطه B برسد ولی سر از نقطه C درآورده است. این مسافر دو راه در پیشرو دارد: راه اول نفرین و ناله از اشتباه انجام شده و راه دوم آسیبشناسی مساله و یافتن راهی مطمئن برای رسیدن به نقطه B از نقطه C است. منطق علمی حکم میکند که این مسافر راه دوم را انتخاب کند و راهی درست برای رسیدن به مقصد از طریق آسیبشناسی مسیر و برنامه حرکت گذشته خویش پیدا کند. حال میتوان این مثال را به انقلاب ایران تعمیم داد. جامعه ایران برای رسیدن به توسعه پایدار باید به آسیبشناسی جریان شبهمدرن کشور پرداخت و فرآیندی را که به انقلاب اسلامی سال ۵۷ و عقیم ماندن مسیر توسعه در کشور منتج شده، بررسی کند. ناخرسندانه باید اعتراف کنیم که نه تنها افراد غیرحرفهای در جامعه؛ بلکه بسیاری از نخبگان چنین کندوکاوی را برنمیتابند. کندوکاوی درباره فرآیند انقلاب به ما کمک خواهد کرد که سیاست را به بستر حرفهای آن بازگردانیم و از خطر اشتراک سیاسی بدون نهادمندی (سیاستزدگی) جلوگیری کنیم. همچنین با بررسی فرآیند انقلاب میتوانیم گذشته را چراغ راه آینده سازیم و مسیر توسعه پایدار را با اجتناب از اشتباهات گذشته تبیین کنیم. از این رو نمیتوان به انقلاب ایران، بهصورت تکبعدی نگریست و باید عوامل گوناگون در ایجاد بستر مناسب برای یک انقلاب شرقی- اسلامی را مورد بررسی قرار داد. به همین دلیل در این اثر تلاش کردهام به همه این جنبهها توجه کنم و نظریهای با توجه به همه عوامل برای انقلاب اسلامی ایران تبیین کنم.